Cán bộ xã với công việc hằng ngày.

Tại kỳ họp, có đại biểu HĐND đã chất vấn UBND tỉnh bằng văn bản về công tác cán bộ. Cụ thể như sau: “Chi cục Thuỷ lợi thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là tổ chức hành chính. Biên chế làm việc tại Chi cục Thuỷ lợi được xác định là biên chế công chức do UBND tỉnh giao hằng năm trong tổng biên chế công chức của tỉnh. Tuy nhiên, năm 2014 Chi cục Thuỷ lợi được giao 15 biên chế (8 biên chế hành chính, 7 biên chế sự nghiệp). Việc UBND tỉnh giao biên chế sự nghiệp đối với những vị trí việc làm tại các phòng chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Chi cục là chưa đúng với quy định về quản lý biên chế công chức hiện nay. Cụ thể là chưa đúng với Nghị định 36/2013/NĐ-CP ngày 22.4.2013 của Chính phủ về vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức; Thông tư 05/2013/TT-BNV ngày 25.6.2013 của Bộ Nội vụ hướng dẫn thực hiện Nghị định 36/2013/NĐ-CP. Tại sao lại có cách giao biên chế như vậy? Hiện nay có bao nhiêu đơn vị hành chính được giao biên chế như Chi cục Thuỷ lợi? Sắp tới, UBND tỉnh xử lý vấn đề trên thế nào để thực hiện nghiêm túc Nghị định 36/2013/NĐ-CP ngày 22.4.2013 của Chính phủ?”.

Rắc rối trong bố trí, điều chỉnh biên chế

Thừa uỷ quyền của UBND tỉnh, lãnh đạo Sở Nội vụ đã trả lời đại biểu (bằng văn bản). Theo giải thích của Sở này, việc giao biên chế công chức hiện nay được thực hiện theo quy định tại Nghị định số 21/2010/NĐ-CP ngày 8.3.2010 của Chính phủ về quản lý biên chế công chức; giao biên chế sự nghiệp thực hiện theo Nghị định số 41/2012/NĐ-CP ngày 8.5.2012 của Chính phủ quy định về vị trí việc làm trong đơn vị sự nghiệp công lập.

Việc giao biên chế thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ được giao, theo vị trí việc làm và theo nguyên tắc: cơ quan hành chính được giao biên chế công chức, còn đơn vị sự nghiệp được giao biên chế sự nghiệp. Đối với các cơ quan quản lý Nhà nước được giao thực hiện thêm nhiệm vụ sự nghiệp thì ngoài biên chế công chức hành chính còn được giao biên chế sự nghiệp. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh ngoài Chi cục Thuỷ lợi còn có các đơn vị sau được giao biên chế sự nghiệp: Chi cục Kiểm lâm, Chi cục Thú y, Chi cục Bảo vệ thực vật trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Chi cục Văn thư lưu trữ trực thuộc Sở Nội vụ. Các biên chế sự nghiệp này chủ yếu được giao cho các trạm, trung tâm hoặc bộ phận trực thuộc đơn vị để thực hiện nhiệm vụ sự nghiệp.

Việc giao biên chế sự nghiệp đối với Chi cục Thuỷ lợi được thực hiện từ năm 2000, do UBND tỉnh quyết định sáp nhập Trung tâm Nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường nông thôn (đơn vị sự nghiệp) vào Chi cục Thuỷ lợi (Quyết định số 191/QĐ-UB ngày 24.10.2000). Theo đó, 7 biên chế sự nghiệp của Trung tâm Nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường nông thôn được chuyển giao về Chi cục Thuỷ lợi và giữ ổn định cho đến nay. Tại thời điểm sáp nhập, việc phân định công chức, viên chức thực hiện theo Pháp lệnh Cán bộ công chức. Lúc bấy giờ, chế độ chính sách giữa công chức và viên chức giống nhau, không có sự phân biệt.  Do đó việc tiếp nhận biên chế sự nghiệp đã giúp cho đơn vị có đủ nhân lực để thực hiện nhiệm vụ được giao.

Năm 2004, nhiệm vụ quản lý tài nguyên nước được chuyển giao về Sở Tài nguyên và Môi trường nên 2 biên chế công chức của Chi cục Thuỷ lợi được chuyển về Sở Tài nguyên và Môi trường (biên chế công chức còn lại 6). Năm 2011, do nhu cầu thực tế của địa phương, theo đề nghị của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND tỉnh quyết định thành lập Trung tâm Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Quyết định số 1226/QĐ-UBND ngày 17.6.2011). Theo quy định, Sở Nội vụ tham mưu cho UBND tỉnh xem xét điều 7 biên chế sự nghiệp đã giao cho Chi cục Thuỷ lợi để bổ sung cho Trung tâm Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn thực hiện nhiệm vụ, bởi vì nhiệm vụ sự nghiệp của Chi cục Thuỷ lợi đã được chuyển giao về cho Trung tâm này. Tuy nhiên do Chi cục có khó khăn về biên chế nên chưa thực hiện. Trên cơ sở kiện toàn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Chi cục Thuỷ lợi, năm 2011 Bộ Nội vụ đã giao bổ sung cho Chi cục Thuỷ lại 2 biên chế (tổng biên chế công chức của Chi cục là 8 người). Thực hiện kế hoạch biên chế công chức hằng năm, ngày 20.7.2011, UBND tỉnh tiếp tục có Tờ trình số 1522/TTr-UBND trình HĐND tỉnh thông qua đề nghị Bộ Nội vụ bổ sung thêm cho Chi cục Thuỷ lợi 4 biên chế, và nếu được Bộ đồng ý, Sở Nội vụ sẽ tham mưu UBND tỉnh điều chuyển biên chế sự nghiệp tại Chi cục Thuỷ lợi về nguồn dự phòng. Do đó, đến thời điểm hiện nay Chi cục Thuỷ lợi vẫn còn sử dụng biên chế sự nghiệp. Theo Sở Nội vụ, thực hiện chủ trương của Chính phủ- từ nay đến năm 2016 không tăng thêm biên chế, trong khi đó khối lượng công việc giao cho Chi cục Thuỷ lợi tương đối lớn mà biên chế công chức được giao lại thấp, nếu rút hết biên chế sự nghiệp đã giao cho Chi cục, đơn vị này sẽ rất khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ.

Thực hiện Nghị định 36/2013/NĐ-CP ngày 22.4.2013 của Chính phủ (Nghị định 36) về vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức; Thông tư 05/2013/TT-BNV ngày 25.6.2013 của Bộ Nội vụ hướng dẫn thực hiện Nghị định 36, lãnh đạo Sở Nội vụ cho biết UBND tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh tiến hành xây dựng đề án vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức. Theo kế hoạch, đến tháng 7.2015 Tây Ninh sẽ cơ bản hoàn thành việc xây dựng đề án vị trí việc làm của các cơ quan, đơn vị và báo cáo về Bộ Nội vụ. Sau khi danh mục vị trí việc làm của tỉnh được phê duyệt, Sở Nội vụ sẽ tham mưu UBND tỉnh thực hiện sắp xếp lại biên chế trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp trong toàn tỉnh theo vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức trên cơ sở tổng số biên chế của tỉnh đã được Trung ương giao. Theo đó sẽ thực hiện việc điều chỉnh biên chế từ cơ quan, đơn vị thừa về cơ quan, đơn vị thiếu từ trong nội bộ ngành hoặc từ ngành này qua ngành khác, bảo đảm sử dụng có hiệu quả biên chế được giao theo đúng danh mục vị trí việc làm đã được phê duyệt. Nghị định số 108/2014/NĐ-CP ngày 20.11.2014 của Chính phủ về chính sách tinh giản biên chế có quy định: số lượng biên chế sau khi thực hiện tinh giản, 50% sẽ đưa vào biên chế dự phòng, trên cơ sở đó tỉnh sẽ có nguồn để bố trí sử dụng khi có nhu cầu.

Qua câu trả lời của Sở Nội vụ, có thể thấy những bất cập trong việc bố trí cán bộ, công chức, viên chức là có lý do của nó. Ở đây, đối với Chi cục Thuỷ lợi mặc dù là cơ quan hành chính nhưng lại được giao biên chế sự nghiệp, nguyên nhân một phần là do… “lịch sử để lại”, bởi mỗi giai đoạn áp dụng một văn bản pháp luật khác nhau. Trong khi đó, Nghị định 36 chỉ mới có hiệu lực trên văn bản, trong thực tế chưa triển khai. Đó còn chưa kể để đưa Nghị định 36 vào cuộc sống cũng không đơn giản bởi sẽ đụng chạm không ít vấn đề, thậm chí liên quan đến từng số phận, công ăn việc làm của mỗi cán bộ công chức.

Không dễ thành “người Nhà nước”

Cũng trong kỳ họp thứ 13 HĐND tỉnh khoá VIII, có đại biểu nêu vấn đề về chính sách đào tạo thu hút nhân tài theo tinh thần Nghị quyết số 13/2012/NQ-HĐND (Nghị quyết 13) ngày 11.7.2012 của HĐND tỉnh. Vị này nêu câu hỏi về kết quả thu được sau hơn hai năm thực hiện Nghị quyết, đồng thời bày tỏ sự quan ngại về lượng hồ sơ tồn đọng chưa được giải quyết việc làm (khoảng 500 hồ sơ).

Trả lời điều này, lãnh đạo Sở Nội vụ cho biết: thực hiện Nghị quyết 13, Sở đã tham mưu UBNĐ tỉnh ban hành Quyết định số 37/2012/QĐ-UBND (Quyết định 37) về chính sách đào tạo và thu hút nhân tài. Kể từ khi Quyết định 37 được ban hành, có 130 cán bộ, công chức, viên chức trong tỉnh đã được đi học sau đại học. Các ngành chức năng đã tổ chức bồi dưỡng kiến thức quản lý Nhà nước cho 773 người, cử 45 người đi học cao cấp lý luận chính trị và tổ chức 8 lớp trung cấp lý luận chính trị tại địa phương. Tỉnh chỉ mới thu hút được… 3 người có trình độ thạc sĩ về công tác và trong 2 năm qua đã tiếp nhận 110 người làm dự nguồn công chức.

Nói về tình trạng nhiều sinh viên tốt nghiệp chưa có việc làm, theo quan điểm của Sở Nội vụ: giải quyết việc làm đang là mối quan tâm của cả nước, không riêng gì Tây Ninh. Hiện nay, các sinh viên tốt nghiệp đại học rất khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm phù hợp với ngành nghề được đào tạo, nhất là khó có cơ hội vào làm việc trong các cơ quan hành chính của tỉnh. Có nhiều lý do, trước hết là trong giai đoạn 2013 - 2016, các cơ quan, đơn vị trong tỉnh thực hiện việc không tăng biên chế (trừ trường hợp lập thêm tổ chức hoặc phát sinh nhiệm vụ mới)- nhằm thực hiện chủ trương cải cách chính sách tiền lương, bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công. Hiện nay, một số cơ quan có số lượng dự nguồn công chức đông nhưng cũng chưa tuyển dụng công chức chính thức đối với đối tượng này.

Tinh giản biên chế- khó cũng phải làm

Lãnh đạo Sở Nội vụ cho biết thêm, Chính phủ vừa mới ban hành Nghị định số 108/2014/NĐ-CP ngày 20.11.2014 (Nghị định 108) về chính sách tinh giản biên chế. Sinh viên tốt nghiệp đại học muốn vào làm công chức phải trải qua kỳ thi tuyển công chức. Năm 2014, UBND tỉnh đã phê duyệt kế hoạch thi tuyển công chức với tổng chỉ tiêu là 206 người. Sau khi có thông báo đăng trên website của Sở Nội vụ và cổng thông tin website của UBND tỉnh và các phương tiện thông tin đại chúng, đã có hơn 1.100 hồ sơ dự kiến đăng ký thi tuyển. Theo dự báo, kỳ thi công chức tới đây sẽ có sự cạnh tranh quyết liệt. Điều này sẽ giúp chọn ra những người ưu tú để tuyển dụng vào đội ngũ công chức Nhà nước. Trong thời gian chờ Trung ương hướng dẫn việc thực hiện chế độ hợp đồng công chức trong cơ quan hành chính theo quy định, sắp tới Sở Nội vụ sẽ báo cáo kết quả việc thực hiện chính sách dự nguồn công chức của tỉnh và tham mưu đề xuất sửa đổi chính sách thu hút tạo nguồn công chức. Trên tinh thần nâng cao chất lượng đội ngũ, tỉnh sẽ chỉ tiếp nhận những sinh viên tốt nghiệp đại học loại giỏi hoặc có trình độ thạc sĩ trong và ngoài nước.

Vài ngày trước kỳ họp thứ 13 HĐND tỉnh, trong một cuộc trao đổi thẳng thắn với phóng viên, một lãnh đạo Sở Nội vụ có nói: sắp tới đây, chuyện tinh giản biên chế sẽ phải “làm thật sự” chứ không chỉ nói suông và: “Tinh giản biên chế sẽ rất khó bởi nó... đụng chạm đến từng con người. Song dù khó đến mấy thì cũng vẫn phải làm. Thực hiện tinh giản biên chế một cách công bằng, vô tư cũng là một biện pháp để có được cán bộ công chức giỏi. Hơn nữa, bộ máy có nhỏ gọn, hợp lý, hiệu suất làm việc cao thì mới có cơ sở để cải cách tiền lương”.

Một vấn đề có tính nguyên tắc trong tổ chức bộ máy Nhà nước cũng như trong công tác bố trí cán bộ, công chức là không chồng chéo và cũng không bỏ trống. Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay, tổ chức bộ máy Nhà nước vẫn còn cồng kềnh, chồng chéo, không ít trường hợp giẫm chân lên nhau. Tại kỳ họp vừa qua, một số đại biểu Quốc hội đề xuất... bỏ bớt một số cơ quan để khỏi trùng chức năng, nhiệm vụ. Có thể thấy đề xuất này không phải là không có cơ sở khoa học.

VIỆT ĐÔNG