Dãy nhà mới trong khu tái định cư xã Phước Ninh.

Những ngày này, đến tổ 8, ấp Phước An, xã Phước Ninh, huyện Dương Minh Châu người ta không khỏi ngạc nhiên khi thấy trên khu đất công của xã mọc lên một dãy nhà tường thẳng tắp. Đây chính là khu tái định cư mới của bà con Việt kiều từ Campuchia trở về sinh sống tại địa phương xã đã mấy chục năm qua.

Cho xe chạy chầm chậm trên con đường đất đỏ trong khu tái định cư, tôi cảm nhận được cuộc sống mới đang diễn ra trên vùng đất này. Những căn nhà tường còn thơm mùi gạch mới. Mỗi nhà đều có giếng khoan, có đường dây điện kéo vào. Trước thềm mỗi nhà, những chậu hoa vạn thọ, cúc, mồng gà do bà con mua về chưng tết vẫn còn đơm hoa rực rỡ, rung rinh trong nắng mới.

Qua rồi nhà chẳng ra nhà

Tôi ghé vào một căn nhà giữa khu tái định cư hỏi thăm. Chủ nhà- anh Đặng Minh Tuấn, 48 tuổi vừa đi sửa chiếc đầu đĩa video về tới liền mời tôi vào nhà. Bên ly trà ấm áp, anh kể: gia đình bên vợ anh đều là Việt kiều Campuchia về từ sau chiến tranh biên giới Tây Nam (năm 1979). Anh Tuấn quê ở tỉnh Bình Dương, thuộc gia đình nghèo khó, vốn kiếm sống bằng nghề mua bán phế liệu.

Khi đến Tây Ninh mua bán, anh quen biết rồi lập gia đình với chị Lưu Thị Thanh Nhàn. Đến nay vợ chồng anh đã có với nhau hai con. 36 năm qua, cả gia đình anh quen cất chòi sống tạm bợ, nay chỗ này mai chỗ khác, khi thì trên thân đê gần đập chính hồ Dầu Tiếng, khi trong rừng lịch sử huyện Dương Minh Châu...

Hằng ngày, chị Nhàn giăng lưới bắt cá trong hồ, còn anh Tuấn vẫn mải miết với nghề mua bán ve chai, mủ bể. Những ngày cuối cùng của năm cũ, gia đình anh được Hội Nông dân xã Phước Ninh trao tặng căn nhà “Mái ấm nông dân”. Nhà xây tường, lợp tôn, nền lát gạch men, rộng 4,5 x 9,8m, trị giá 30 triệu đồng.

Đồng thời chính quyền địa phương cũng tạo điều kiện cho anh chị được vay 30 triệu đồng để xây dựng thêm các công trình phụ như nhà tắm, nhà vệ sinh, khoan giếng, kéo điện và mua sắm ít vật dụng sinh hoạt gia đình. Vợ chồng anh Tuấn dọn về nhà mới ở từ hôm tết tới nay. “Về nhà mới ở thật thoải mái. Nếu không được Nhà nước giúp đỡ, không biết chừng nào vợ chồng tôi mới có được căn nhà như thế này. Bây giờ xem như đã qua rồi cái thời sống lây lất, bấp bênh, chỉ còn ráng lo làm ăn để kiếm tiền nuôi con ăn học mà thôi”- anh Tuấn phấn khởi bày tỏ.

Căn nhà của anh Đặng Minh Tuấn, cất chung vách với một nhà hàng xóm.

Trước đó, gia đình chị Lưu Thị Lan cũng được Hội Nông dân xã Phước Ninh trao tặng một căn nhà mới. Gia đình chị Lan cũng là Việt kiều Campuchia trở về. Những năm đầu mới về Tây Ninh, gia đình chị trú ngụ ở huyện Tân Biên. Khi hồ Dầu Tiếng hoàn thành, vợ chồng chị về đây đánh bắt cá kiếm sống. Dần dần cả nhà kéo hết về rừng lịch sử Dương Minh Châu ở cho tiện việc mưu sinh.

Trước tình cảnh cư ngụ tạm bợ- nhà chẳng ra nhà của gia đình chị, tháng 2.2014, Hội Nông dân xã Phước Ninh đã xây tặng cho gia đình chị cùng với 5 gia đình khác, mỗi hộ một căn nhà “Mái ấm nông dân”. Đây là những căn nhà đầu tiên ở khu tái định cư của xã.

Hiện nay, cuộc sống của gia đình chị Lan đã tạm ổn. Hai cô con gái của chị đã lớn, một cô đã có chồng, ra riêng, còn một cô đang làm công nhân ở Khu công nghiệp Bình Linh, thuộc xã Chà Là, huyện Dương Minh Châu. Nhớ lại cuộc sống trước đây chỉ một năm, chị Lan không khỏi xúc động: “Hồi đó, nhà ọp ẹp, nhỏ xíu, trời mưa nhà dột như ở ngoài sân. Mỗi lần đi làm về tôi không muốn vô nhà. Khi có được ngôi nhà mới, tôi mừng đến nỗi đêm nằm ngủ mà cứ ngỡ mình mơ”.

Nỗ lực đáng ghi nhận của địa phương

Chị Lâm Thị Có- Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Phước Ninh cho biết, bắt đầu từ năm 1980, ở ven rừng lịch sử của huyện có nhiều hộ dân Việt kiều Campuchia về sinh sống. Họ kiếm sống bằng cách làm thuê theo thời vụ hoặc đánh bắt cá, thu nhập không ổn định, đời sống vô cùng khó khăn, lại thường xuyên xảy ra nạn trộm cắp, gây rối trật tự xã hội, trẻ em thì thất học, lêu lổng, thực trạng ở xóm Việt kiều cũng tiềm ẩn nguy cơ gây cháy rừng. Từ tình hình trên, Ban Chấp hành Hội Nông dân xã tham mưu với Đảng uỷ xã đề ra giải pháp tạo công ăn việc làm, nơi ở ổn định cho các hộ dân xóm Việt kiều.

Năm 2014, UBND xã Phước Ninh quy hoạch khu tái định cư tại tổ 8, ấp Phước An. Hội Nông dân xã lại tham mưu Đảng uỷ xã xây dựng kế hoạch tổ chức, thực hiện chương trình xây tặng nhà “Mái ấm nông dân” trợ giúp cho những hộ có hoàn cảnh khó khăn đang cư ngụ ven rừng lịch sử huyện.

Thực hiện kế hoạch đề ra, Ban Chấp hành Hội vận động sự ủng hộ từ các nhà mạnh thường quân trong và ngoài tỉnh như Doanh nghiệp tư nhân Trà Hoàn Ngọc (Tây Ninh), Công ty TNHH MTV Cơ khí Phú Thuận (huyện Hóc Môn, TP. Hồ Chí Minh), tăng ni, phật tử chùa Đức Quang (quận 4, TP. Hồ Chí Minh) cùng cán bộ, hội viên Hội Nông dân ở ấp Phước An.

Trong năm 2014, đã có 15 căn nhà “Mái ấm nông dân”, mỗi căn trị giá 30 triệu đồng được xây cất trên phần đất thổ cư 20 mét vuông. Tháng 2.2014, Hội Nông dân xã đã tổ chức lễ bàn giao 6 căn nhà “Mái ấm nông dân” đầu tiên cho 6 hộ. Những căn còn lại cũng đã kịp giao cho các hộ vào ở từ đầu tháng 2 vừa qua.

Ngoài việc quan tâm nhà ở, Hội Nông dân xã còn chủ động đề xuất với Ngân hàng Chính sách xã hội cho mỗi hộ gia đình ở khu tái định cư được vay 30 triệu đồng để xây dựng các công trình phụ, bảo đảm tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới.

Anh Tuấn mở đầu đĩa video cho các con anh hát karaoke.

Chị Có cho biết thêm, sắp tới, UBND huyện sẽ đầu tư 50% chi phí để nâng cấp, sửa chữa và lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng dọc theo đường giao thông trong khu tái định cư. 50% chi phí còn lại, Hội sẽ tiếp tục vận động các nhà hảo tâm ủng hộ. Sau khi hoàn chỉnh, nơi đây sẽ thành lập khu dân cư kiểu mẫu. Hiện nay, Hội vẫn đang tiếp tục thực hiện chương trình xây tặng nhà “Mái ấm nông dân” và “Mái tôn nông dân” để hoàn thành chỉ tiêu năm 2015 không còn nhà tạm trên địa bàn xã Phước Ninh.

Không chỉ chăm lo nhà ở cho các hộ nghèo kể trên, Hội Nông dân xã Phước Ninh còn tổ chức dạy nghề cho lao động nông thôn và giới thiệu việc làm cho thanh niên ở khu tái định cư. Theo lời chị Có, đến nay đã có 30 người nơi đây được Doanh nghiệp tư nhân Trà Hoàn Ngọc nhận vào làm công nhân và nhiều người khác đã được học nghề se nhang.

Hiện nay, ngoài xã Phước Ninh, trong tỉnh còn một số địa phương khác như Phước Minh (huyện Dương Minh Châu), Tân Hoà, Tân Thành (huyện Tân Châu) cũng có nhiều đồng bào Việt kiều từ Campuchia về. Đa số các hộ này đều có cuộc sống bấp bênh, tạm bợ. Đến nay hầu như chỉ mới có duy nhất xã Phước Ninh tiến hành cấp đất ở, tặng nhà và tạo công ăn việc làm cho bà con Việt kiều. Đây cũng là một nỗ lực rất đáng ghi nhận của Hội Nông dân và chính quyền địa phương.

Đại Dương