Cũng như ở nhiều nơi khác, tại xã Suối Đá (huyện Dương Minh Châu) các hộ dân có nhu cầu vay vốn sản xuất từ các chương trình chính sách thường được tập hợp vào các tổ vay vốn ưu đãi. Các đoàn thể xã là đơn vị tổ chức, quản lý hoạt động của các tổ này, mục đích là để giúp người vay vốn thực hiện đúng thủ tục vay, đồng thời hướng dẫn việc sử dụng nguồn vốn đúng mục đích, có hiệu quả. Vậy mà có một cán bộ chi hội Nông dân ấp kiêm tổ trưởng tổ vay vốn ưu đãi đã lợi dụng việc này để trục lợi cá nhân.

Cỡ nào cũng “tém”

Khu vực Rừng Dầu (thuộc tiểu khu 62 rừng phòng hộ hồ Dầu Tiếng) nằm trên địa bàn tổ 7, ấp Phước Bình 2, xã Suối Đá có hơn 30 hộ gia đình cất nhà hoặc chòi ở tạm, nói ở tạm nhưng có những gia đình đã ở đây từ hơn 20 năm trước.

Năm 2010, có 2 hộ trong số này được xã đưa vào danh sách hộ nghèo theo tiêu chuẩn Trung ương và được vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội (Ngân hàng CSXH) để đầu tư nuôi bò, cải thiện kinh tế gia đình. Đó là vợ chồng anh Nguyễn Văn Thân (sinh năm 1965), chị Vương Thị Hồng (1963) và vợ chồng anh Đoàn Tấn Phong (1972), chị Trần Thị Ánh Hồng (1971). Cả hai gia đình đều cất chòi ở tạm tại khu Rừng Dầu để đi làm mướn, kiếm sống.

Cả anh Phong và chị Hồng đều cho biết, vào giữa năm 2010, ông Phạm Duy Sơn- Chi hội trưởng Chi hội Nông dân ấp Phước Bình 2 có đến tận nhà của họ và nói: “Cho tôi vay ké 5 triệu đồng, tôi sẽ đưa gia đình vào danh sách hộ nghèo để được vay tín chấp 10 triệu đồng từ Ngân hàng CSXH”.

Đang lúc túng thiếu, nghe ông Sơn nói vậy nên 2 người đều đồng ý. Như đã thoả thuận trước đó, ngày 23.6.2010, ông Sơn hướng dẫn anh Phong, chị Hồng đến điểm giải ngân của Ngân hàng CSXH huyện Dương Minh Châu để nhận tiền vay. Trong sổ vay vốn ưu đãi của chị Hồng hiện còn lưu lại, có ghi người thừa kế là anh Thân- chồng chị và ở phần chữ ký có dấu vân tay điểm chỉ bằng mực đỏ.

Thế nhưng, theo lời khẳng định của anh Thân cách đây vài ngày thì đó không phải là điểm chỉ của anh và thời điểm chị Hồng vay vốn, anh bận đi làm ăn xa, hoàn toàn không biết gì về việc vay vốn ưu đãi ấy. Chị Hồng cũng xác nhận sự việc đúng như anh Thân nói.

Chị còn cho biết thêm, thời điểm làm hồ sơ vay vốn, ông Sơn có nói với chị: “Việc vay vốn này không cần cho chồng bà biết”; bản thân chị Hồng lại không biết chữ nên không hiểu trong hồ sơ vay vốn ghi những gì.

Vẫn lời chị Hồng, ngay sau khi chị nhận được 10 triệu đồng từ ngân hàng, thì ông Sơn có yêu cầu “xẻ” ra cho ông ta 5 triệu đồng, chị kể: “Ông Sơn nói với tui nhiều lần câu: đừng nói cho ai biết, đến kỳ đóng lãi tôi sẽ đóng thế cho, có ai đến hỏi con bò đâu, thì chỉ đại con bò của ai ở gần đó cũng được”.

Từ ngày nhận vốn vay (23.6.2010) đến nay, mỗi tháng chị Hồng đều phải đóng tiền lãi, còn ông Sơn phần lãi đã không nộp đồng nào mà phần vốn (5 triệu đồng) ông cũng “ỉm” luôn cho tới hôm nay.

Tương tự, anh Phong một mình đến điểm giải ngân của Ngân hàng CSXH huyện để nhận 10 triệu đồng, ngay sau đó ông Sơn gọi điện kêu anh đến nhà đòi chia hai số tiền trên. Anh có yêu cầu ông ta viết giấy nhận tiền thì ông bảo vợ là bà Nguyễn Thị Phượng viết giấy mượn 5 triệu đồng của anh Phong (trong tờ giấy này không ghi ngày mượn cũng không hẹn ngày trả).

Từ đó đến nay, cũng giống như chị Hồng, hằng tháng anh Phong đều phải tự mình đóng lãi mặc dù không được cầm trọn vẹn số tiền đã vay. Trong sổ vay vốn ưu đãi của anh Phong có ghi người thừa kế là chị Ánh Hồng- vợ anh. Và anh cũng không biết tại sao lại có chữ ký của vợ mình trong đó, bởi theo lời anh: “Thật ra thì vợ tôi không hề biết việc tôi vay vốn ưu đãi, cũng không biết đến cuốn sổ này”.

Tìm hiểu thêm, chúng tôi được người dân cung cấp thông tin: ông Sơn còn lập hồ sơ vay vốn ưu đãi theo Chương trình nước sạch nông thôn cho bà Phan Thị Phán ở tổ 2. Khi bà Phán nhận tiền về, ông Sơn “sang tay” toàn bộ số tiền 8 triệu đồng tiền vay ấy. Theo bà Phán, lúc ấy bà chỉ “vay giùm” theo sự nhờ cậy của ông Sơn, sau này khi được giải thích về trách nhiệm pháp lý của người vay vốn, bà mới... “té ngửa” ra. Nhưng đã muộn vì ông Sơn đã “lặn” mất tăm.

Khi thực hiện các chương trình cho vay ưu đãi, ngân hàng CSXH uỷ thác cho người phụ trách tổ vay vốn ở ấp trực tiếp thu tiền lãi hằng tháng của người vay để nộp cho ngân hàng. Riêng tiền gốc thì khi đến hạn trả, người vay sẽ trực tiếp đến điểm giao dịch của Ngân hàng CSXH đặt tại trụ sở xã để nộp tiền. Bằng thủ thuật của mình, ông Sơn đã “tém” cả tiền lãi lẫn gốc của một số hộ vay vốn.

Vợ chồng ông Võ Văn Giàu, bà Nguyễn Thị An, ở tổ 12, thuộc hộ cận nghèo được vay 30 triệu đồng từ nguồn vốn ưu đãi giải quyết việc làm ưu đãi của Ngân hàng CSXH. Ngày 15.7.2011, ông Giàu trả khoản lãi cùng với 6 triệu đồng tiền gốc theo định kỳ, ông Sơn đứng ra nhận nhưng không chịu giao nộp cho ngân hàng, thế là trong sổ vay vốn của ông Giàu vẫn còn nguyên nợ 30 triệu đồng.

Bà Nguyễn Thị Tựu, ở tổ 8 được vay 6 triệu đồng từ dự án nước sạch nông thôn. Ông Sơn đã thu của bà 2 lần, tổng cộng 6.400.000 đồng cả gốc lẫn lãi. Sau đó chẳng biết ông thanh toán nợ với ngân hàng thế nào mà ngày 20.3.2014, khi cán bộ tín dụng và Hội Nông dân đi kiểm tra, bà Tựu được yêu cầu phải nộp thêm 1 triệu đồng với lý do khoản nợ của bà bị quy là nợ xấu.

Cũng xung quanh dự án cho vay vốn theo Chương trình nước sạch nông thôn, tại ấp Phước Bình 2 chúng tôi còn được biết hộ bà Nguyễn Thị Mới, tổ 12 được vay 6 triệu đồng, số tiền này bị ông Sơn “cưa đôi” ngay khi tiền được nhận về.

Các hộ Nguyễn Thị Khoảnh ở tổ 5, Lê Văn Bông ở tổ 12, Phan Văn Liếng ở tổ 4, Nguyễn Thị Út ở tổ 8 và Nguyễn Ngọc Mỹ ở tổ 12 mỗi hộ được vay 6 triệu đồng; đến hạn các hộ đều trả cả gốc và lãi. Ông Sơn không bỏ qua cơ hội, ra tay “vớt” của mỗi hộ từ 1,4 triệu đồng đến 6 triệu đồng.

Kể cả ông Bùi Văn Quý được Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc xã Suối Đá xét cho vay hỗ trợ 3 triệu đồng, ông Sơn cũng tìm cách “mượn nóng” để rồi… nín thinh hơn 3 năm qua không chịu trả, báo hại ông Quý phải gánh nợ “lãng”.

Cái gốc vấn đề: quản lý lỏng lẻo

Dư luận người dân tại ấp Phước Bình 2 rất bất bình với việc làm của ông Phạm Duy Sơn. Vậy mà trong thời gian dài ông này được địa phương giao kiêm nhiệm chức Phó trưởng ban ấp phụ trách quân sự và hiện tại ông đã bỏ đi khỏi địa phương.

Ông Nguyễn Văn Đức- Bí thư Chi bộ ấp Phước Bình 2 cho biết: “Chúng tôi cũng có nghe dư luận về ông Sơn nhưng không thấy có người dân nào đứng ra tố cáo. Mặt khác, việc quản lý các dự án do cấp xã trực tiếp thực hiện, ấp không có quyền nên không nắm cụ thể. Cả đến ông Quý- Trưởng ban Công tác Mặt trận ấp còn là nạn nhân bị ông Sơn lừa đảo chiếm đoạt tiền, khiến cho gia đình hết sức điêu đứng”.

Khi chúng tôi đặt câu hỏi xung quanh vấn đề trên, các vị cán bộ chủ chốt của xã Suối Đá xác nhận hiện tại đã có người dân nộp đơn tố cáo ông Sơn, do đó xã sẽ vào cuộc để làm rõ vụ việc.

TRẦN VĂN - HIỀN LƯƠNG