Khám và tư vấn cho phụ nữ mang thai tại Trung tâm Chăm sóc sức khoẻ sinh sản.

Cho đến nay, cả nước có 2 ca dương tính với virus Zika đã được xác nhận, trong đó có một ca ở TP. Hồ Chí Minh. Tây Ninh là địa phương giáp với TP. Hồ Chí Minh, lại có cửa khẩu quốc tế, điều kiện thông thương qua lại giữa người dân trong và ngoài nước rất thuận, do vậy không loại trừ nguy cơ lây nhiễm có thể đến từ các địa phương đã có dịch bệnh. Tây Ninh cũng là tỉnh có số ca sốt xuất huyết (SXH) khá cao. Theo Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, trong 3 tháng đầu năm nay, số ca SXH đã tăng gần 110% so với cùng kỳ năm 2015. Trước tình hình đó, nguy cơ dịch bệnh do virus Zika xâm nhập vào Tây Ninh là rất lớn. Vì vậy, thời gian qua, công tác triển khai phòng, chống dịch bệnh do virus Zika cũng như bệnh SXH  trên địa bàn tỉnh đã được quan tâm thực hiện.

Theo bác sĩ CKI Biện Văn Tư- Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, Tây Ninh sẽ triển khai lễ phát động phòng, chống dịch bệnh do virus Zika trên toàn địa bàn. Qua đó, ký kết giao ước với các huyện, thành phố về việc triển khai sâu rộng công tác phòng, chống dịch bệnh ra toàn xã hội để nâng cao nhận thức cho người dân về phòng, chống loại dịch bệnh nguy hiểm này.

Bên cạnh đó, ngành Y tế tỉnh cũng chuẩn bị đầy đủ trang thiết bị ứng phó với dịch bệnh. Hiện ngành đã tập trung xây dựng các điểm vệ tinh (ngoài Bệnh viện Đa khoa tỉnh còn có các điểm như Bệnh viện Y học cổ truyền, Bệnh viện Lao và Bệnh phổi) để có thể ứng phó kịp thời khi dịch bệnh xảy ra.

Tuy nhiên, theo bác sĩ Biện Văn Tư, hiện trên địa bàn tỉnh chưa có dịch xảy ra nên công tác chủ yếu chỉ là giám sát người qua lại tại các cửa khẩu quốc tế và làm tốt công tác tuyên truyền, vận động người dân thực hiện các biện pháp phòng, chống muỗi, vệ sinh môi trường, vệ sinh nhà ở. Trung tâm Y tế dự phòng đang phối hợp cùng Bệnh viện Đa khoa tỉnh trong khâu khám bệnh, có chọn lọc những ca nghi ngờ để đưa vào diện xét nghiệm (cho đến thời điểm này, đã có 22 mẫu xét nghiệm nghi ngờ được gửi đến Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh, tất cả đều cho kết quả âm tính).

Thời gian qua, tình hình dịch bệnh do virus Zika gây ra đã được đề cập khá nhiều trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nhưng ở nhiều nơi trong tỉnh Tây Ninh, người dân vẫn còn mơ hồ thông tin về loại dịch bệnh này. Theo tài liệu của ngành Y tế, bệnh do virus Zika là bệnh truyền nhiễm cấp tính, chủ yếu do muỗi vằn Aedes truyền bệnh và có thể gây thành dịch. Bệnh còn lây truyền qua đường quan hệ tình dục, đường truyền máu và từ mẹ sang con. Thời gian ủ bệnh từ 3 đến 12 ngày. Khi phát bệnh, người mắc thường có các biểu hiện như sốt nhẹ, phát ban trên da, viêm kết mạc, đau khớp.

Tuy nhiên, có khoảng 60 - 80% trường hợp nhiễm Zika mà không có biểu hiện lâm sàng. Dịch bệnh do virus Zika được xác định có gây biến chứng về thần kinh như Guillain (hội chứng tổn thương hệ thần kinh có thể gây tê liệt), viêm não, màng não hoặc hội chứng não nhỏ (do não bị thoái hoá hoặc dị dạng) ở trẻ em được sinh ra từ bà mẹ mắc bệnh lúc mang thai.

Bộ Y tế khuyến cáo phụ nữ mang thai cần thường xuyên khám thai định kỳ để theo dõi cũng như thực hiện xét nghiệm virus Zika trong các trường hợp: mang thai 3 tháng đầu, đang sinh sống tại vùng dịch hoặc từng đi đến vùng dịch; có chồng, bạn tình dương tính với virus Zika; có dấu hiệu sốt phát ban hoặc các dấu hiệu như đau mỏi cơ, viêm khớp. Việc xét nghiệm virus Zika có chỉ định được thực hiện hoàn toàn miễn phí. Hiện khu vực phía Nam có 2 cơ sở thực hiện xét nghiệm virus Zika, đó là Viện Pasteur và Bệnh viện Nhiệt đới (TP. Hồ Chí Minh). Phụ nữ có thai cần biết tự bảo vệ mình, tránh bị muỗi đốt.

Bác sĩ CKI Lê Thị Kim Sơn- quyền Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khoẻ sinh sản tỉnh Tây Ninh cho biết, hiện tại trung bình mỗi ngày Trung tâm tiếp nhận hơn 10 thai phụ đến khám và tư vấn: “Khi đến Trung tâm các thai phụ sẽ được tư vấn, thăm hỏi tình hình sức khoẻ, xác định có lưu hành vùng dịch bệnh hay không. Tất cả đều được thực hiện siêu âm, đo chu vi vòng đầu thai nhi để có thể sớm phát hiện bệnh”. Cũng theo bác sĩ Sơn, Trung tâm Chăm sóc sức khoẻ sinh sản đã triển khai với ngành Y tế các huyện, khoa Sản Bệnh viện Đa khoa và 2 bệnh viện tư nhân về công tác khám, tư vấn cho thai phụ trong thời điểm có dịch bệnh do virus Zika. 100% trẻ sơ sinh được thực hiện đo chu vi vòng đầu sau sinh để phát hiện bất thường.

Siêu âm thai phụ.

Thực tế cho thấy, còn nhiều thai phụ hoàn toàn chưa biết gì về tình hình dịch bệnh do virus Zika, nhất là những người ngụ ở khu vực vùng sâu, vùng xa. Một số khác tuy có biết, có nghe qua nhưng không nắm được một cách rõ ràng. Chị Phan Thị Nụ, ngụ tại xã Tân Bình, Tân Biên cho biết, chị có thai đã 13 tuần, thời gian qua, chị có nghe loáng thoáng thông tin nên cũng biết sơ sơ về loại dịch bệnh do virus Zika. Biết thì biết vậy nhưng cụ thể bệnh tật như thế nào và cách phòng tránh ra sao chị hoàn toàn không biết. Có chút lo lắng trong lòng, chị đã tìm đến Trung tâm Y tế dự phòng để thực hiện một số xét nghiệm cho yên tâm.

Theo bác sĩ Tư, bệnh do virus Zika hiện chủ yếu tác động đến phụ nữ trong độ tuổi mang thai. Tỷ lệ phụ nữ mang thai bị nhiễm virus Zika sinh ra trẻ bị dị tật đầu nhỏ chiếm tỷ lệ rất thấp (theo số liệu của Bộ Y tế thì tỷ lệ này chỉ chiếm khoảng 1%), tuy nhiên không thể vì vậy mà mọi người lại chủ quan, lơ là trong việc phòng chống dịch bệnh.

Cũng theo bác sĩ Tư, cách phòng tránh bệnh đơn giản và tốt nhất hiện nay đối với mọi người là phải tự bảo vệ mình bằng cách tránh để cho muỗi đốt. Nên ngủ màn, mặc quần áo dài tay, vệ sinh môi trường xung quanh nhà ở, tránh để nước đọng trong nhà và quanh nhà dễ tạo môi trường cho muỗi phát triển; nên nhớ không có lăng quăng thì mới tránh được bệnh do virus Zika.

Về phía các cơ quan chức năng, trước mắt là đẩy mạnh công tác tuyên truyền giúp người dân hiểu biết về dịch bệnh và biết cách phòng tránh dịch bệnh. Công tác phòng, chống dịch bệnh do virus Zika trong cộng đồng cần có sự hợp lực của nhiều ngành để việc vận động, tuyên truyền ra dân thực sự hiệu quả, giúp người dân tự giác, chủ động phòng chống dịch bệnh, chủ động bảo vệ sức khoẻ cho mình. Tuy vậy, trong công tác tuyên truyền cũng cần phải cân nhắc, không nên “cường điệu hoá” về loại dịch bệnh nói trên để tránh tạo ra tâm lý hoang mang trong người dân.

VI XUÂN