Ông Thế thăm vườn mì mới xuống giống.

Giúp nông dân tiếp cận giống mới, kỹ thuật mới

Dự án “Ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong chăn nuôi bò và canh tác mì tại các xã vùng đệm của VQG LGXM” (sau đây gọi tắt là Dự án) thuộc Chương trình hỗ trợ ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học, công nghệ phục vụ phát triển kinh tế, xã hội nông thôn và miền núi giai đoạn 2011 - 2015 của Bộ Khoa học và Công nghệ. Nội dung chủ yếu của Dự án là hỗ trợ các hộ dân vùng đệm VQG LGXM về giống bò mới, mì mới. Đồng thời chuyển giao kỹ thuật chăn nuôi bò, kỹ thuật trồng mì; lai tạo giống bò mới, giống mì mới có hiệu quả, cho năng suất cao.

Thời gian thực hiện Dự án là 36 tháng (từ tháng 4.2012 đến tháng 3.2015), tuy nhiên do tới tháng 11.2012 mới bắt đầu thực hiện nên VQG đã đề nghị gia hạn thời gian kết thúc Dự án vào cuối năm 2015. Tổng kinh phí thực hiện Dự án là 5 tỷ đồng. Trong đó, kinh phí từ ngân sách sự nghiệp khoa học công nghệ Trung ương là 1 tỷ 990 triệu đồng; kinh phí đối ứng từ địa phương gần 1,1 tỷ đồng, còn lại là nguồn vốn do người dân tham gia Dự án đóng góp.

Ông Huỳnh Hữu Phương- Phó Giám đốc VQG LGXM cho biết, mục đích của Dự án ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong chăn nuôi bò và canh tác mì là cung cấp những giống bò mới để cải tạo nguồn giống tại địa phương. Bên cạnh đó là cải tạo phương pháp chăn nuôi của bà con nông dân. Trước đây, bà con nuôi bò không có sự chủ động về nguồn cỏ, chủ yếu chỉ dùng nguồn cỏ tự nhiên, quy trình chăm sóc chưa có sự ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật. Do đó, VQG LGXM đã chủ động tìm nguồn vốn từ Trung ương và các khoản cân đối vốn từ địa phương để cung cấp giống bò chất lượng mới cho nhân dân các xã vùng đệm. Trong canh tác mì, việc hỗ trợ giống mì xuất phát từ tình hình thực tế- do các loại mì tại các xã vùng đệm VQG chưa được chuẩn hoá, chất lượng, sản phẩm tinh bột không cao và có khả năng nhiễm bệnh.

Ủ thức ăn cho bò.

Đối với việc chăn nuôi bò, Dự án đã triển khai đồng thời hai biện pháp là phối giống trực tiếp với bò đực giống Brahman chất lượng tốt và gieo tinh nhân tạo cho đàn bò cái địa phương. Bên cạnh đó, Dự án còn hỗ trợ cho các hộ một số bò cái giống lai Sind tốt.

Có 64 hộ dân ở 4 xã Tân Bình, Tân Lập, Thạnh Tây và Hoà Hiệp của huyện Tân Biên được hỗ trợ vốn mua bò, mỗi hộ mua bò cái giống được hỗ trợ 11 triệu đồng và mỗi hộ mua bò đực giống được hỗ trợ 30 triệu đồng từ kinh phí Dự án, phần còn lại do gia đình bỏ ra. Có tất cả 68 con bò giống được mua bằng nguồn tiền hỗ trợ (trong đó có 60 con bò cái giống lai Sind và 8 con bò đực giống lai Brahman). Có 4 hộ dân được hỗ trợ mua một cặp bò, cả bò cái và bò đực. Số bò trên được chia đều 4 xã, mỗi xã có 15 con bò cái và 2 con bò đực.

Gia đình ông Cao Văn Chia ở ấp Thạnh Tân, xã Thạnh Tây được nhận một con bò cái giống vào cuối tháng 12.2013 với giá 26 triệu đồng- ngoài nguồn vốn hỗ trợ từ Dự án, gia đình ông bỏ ra 15 triệu đồng. Con bò cái của ông Chia phát triển tốt, nay đã sắp sinh con.

Do có kinh nghiệm nuôi bò đực nên ông Tô Văn Tâm ở ấp Thạnh Tân, xã Thạnh Tây đã mạnh dạn nhận nuôi một con bò đực vào tháng 11.2013. Con bò giá 30,6 triệu đồng, như vậy gia đình ông chỉ phải bỏ thêm 600.000 đồng nữa là đã có được nó. Sau hơn 1 năm, con bò của ông Tâm giờ đã cao lớn và có khả năng thực hiện phối giống.

Các hộ dân nuôi bò do Dự án hỗ trợ còn được hỗ trợ tiền làm chuồng, túi ủ chua, men ủ chua thức ăn cho bò, kể cả giống cỏ để trồng, diêm rải cho cỏ, bánh dinh dưỡng cho bò… Đồng thời, người nuôi còn được tham gia các lớp tập huấn về kỹ thuật chăn nuôi bò, quy trình trồng cỏ, quy trình ủ dự trữ thức ăn, phòng và trị bệnh cho bò cũng như quy trình vỗ béo bò thịt… Việc hỗ trợ người dân giống cỏ, cách trồng cỏ và ủ các thức ăn từ cây mía, mì, bắp, đậu… cho bò vừa giúp người dân thay đổi tập quán cũ trong chăn nuôi vừa tận dụng được nguồn thức ăn sẵn, phụ phẩm dư thừa đang có tại địa phương, giúp bò phát triển tốt hơn.

Trong canh tác mì, Dự án chú trọng phát triển sản xuất giống mì mới KM 98-5 và giống mì KM 140 có đặc điểm năng suất cao, cung cấp giống mới cho vùng nguyên liệu, nâng cao hiệu quả kinh tế và tăng thu nhập cho nông dân. VQG LGXM đã chọn ra mỗi xã 10 hộ tham gia mô hình, với tổng thể 40 ha. Dự án hỗ trợ hom mì giống, phân bón ure và chuyển giao khoa học công nghệ trồng mì cho 40 hộ dân tham gia mô hình.

Con bò sau một năm được gia đình ông Tâm chăm sóc.

Ông Nguyễn Văn Thế ở ấp Tân Thanh, xã Tân Bình, huyện Tân Biên- một trong 40 nông dân được thụ hưởng dự án trồng mì cho biết, gia đình ông nhận được hom mì giống, 250kg phân ure, thuốc diệt cỏ và được tham gia các lớp tập huấn về quy trình sản xuất mì giống, quy trình canh tác mì bền vững. Qua đó giúp ông hiểu thêm về cách canh tác mì, tạo được nguồn giống mì mới, mang lại hiệu quả năng suất cao. Theo Phó Giám đốc VQG LGXM Huỳnh Hữu Phương, đến nay, 40 hộ trồng mì dự án đã xuống giống đồng loạt.

Tuy mùa vụ Đông Xuân mới bắt đầu nhưng với nguồn giống mới đã được kiểm nghiệm, đồng thời được sự hỗ trợ, chuyển giao kỹ thuật của Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm nông nghiệp Hưng Lộc (thuộc Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp miền Nam) một vụ mì hiệu quả đang đầy hứa hẹn, đặc biệt là qua đó sẽ nhân được giống mì mới để đưa vào trồng tại địa phương nhằm nâng cao năng suất cây trồng.

Các hộ được hỗ trợ về kỹ thuật nuôi bò và cung cấp bò giống cũng đã nhận bò được gần 1 năm. Đến nay, hầu hết những con bò cái đều sắp sinh con. Những con bò đực, sau một thời gian được chăm sóc tốt, chúng đã tiến hành phối giống cho những còn bò cái của dự án và cả lượng bò cái mà nhân dân nuôi trong vùng đệm. Tập quán chăn nuôi bò thả rong đã dần dần giảm đi, nhiều hộ đã chọn cách chăn nuôi theo hình thức bán chăn thả để không làm ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, đồng thời tận dụng được lượng phân bón tại chỗ để trồng trọt.

Nhiều hộ cũng đã biết cách áp dụng khoa học kỹ thuật theo quy trình được chuyển giao, như biết cách tận dụng các phụ phẩm của cây mì, cây mía, cỏ tươi… để ủ chua thức ăn cho bò và biết cách trồng cỏ năng suất cao. Các hộ chăn nuôi bò vỗ béo do được hỗ trợ, hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi, ủ chua thức ăn, bước đầu cũng đã thấy được lợi ích khi đàn bò phát triển tốt, tăng trọng nhanh.

Cần có biện pháp hỗ trợ hộ nghèo

Nhìn chung, Dự án trên hứa hẹn mang lại những kết quả khả quan. Tuy nhiên, do đây là dự án ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong chăn nuôi và canh tác nhằm tạo ra giống bò mới chất lượng tốt, giống mì mới năng suất cao nên đối tượng được hỗ trợ bò giống không phải là những người nghèo mà lại là những người có khả năng về vốn đối ứng, có kinh nghiệm trong chăn nuôi và canh tác, có đất, có công lao động vv…vv…

Riêng những hộ nghèo, không có khả năng đáp ứng được những yêu cầu theo quy định, nhất là yêu cầu về nguồn vốn đối ứng (để mua bò và đất sản xuất mì) sẽ không có cơ hội tham gia Dự án. Như vậy, nhiều hộ vốn đã có điều kiện kinh tế sẽ càng khá hơn trong khi những hộ nghèo thì chưa có điều kiện để vươn lên. Do đó, dự án cũng cần tính đến việc hỗ trợ cho những hộ nghèo để đạt được trọn vẹn mục tiêu ích nước, lợi nhà.

HUY LIỆU