Khen thưởng những sinh viên tốt nghiệp loại giỏi khoá 2012-2013.

Mùa thi tuyển sinh đại học, cao đẳng 2014 đã kết thúc. Các trường đã và đang đón chào sinh viên mới.

Tại Trường cao đẳng Sư phạm Tây Ninh, chỉ tiêu năm nay ít hơn năm trước, cả trường chỉ có 400 chỉ tiêu cho các ngành sư phạm và ngoài sư phạm, trong đó có 320 chỉ tiêu hệ cao đẳng, 80 chỉ tiêu hệ trung cấp. Đặc biệt, mùa tuyển sinh năm nay, ngành Giáo dục tiểu học (hệ cao đẳng) đã tạo ra “cơn sốt”. Chỉ tiêu tuyển sinh chỉ 80 nhưng số hồ sơ đăng ký dự thi là 1.234 và số dự thi chính thức là 1.066. Tính ra tỷ lệ “chọi” là 1/13,3. Trong khi đó ngành Khoa học thư viện (ngoài sư phạm), chỉ tiêu là 40 nhưng chỉ có hơn chục hồ sơ đăng ký và số dự thi là 9.

Nhiều người nói đùa rằng tỷ lệ chọi vào cao đẳng tiểu học Tây Ninh còn cao hơn cả tỷ lệ chọi ở các trường đại học Y Dược hay Bách khoa của TP. Hồ Chí Minh! Ngày 11.8, Trường CĐ Sư phạm Tây Ninh đã công bố điểm chuẩn cho ngành học này. Chỉ tiêu 80, lấy đến 123 (vượt hơn 50%) với điểm chuẩn cao ngất ngưỡng, vậy mà có những thí sinh đạt tới 28 điểm. Thật là như một giấc mơ.

Và chúng tôi thử đi tìm câu trả lời cho “cơn sốt” nói trên!

Những giai đoạn thăng trầm

Khoa Giáo dục tiểu học của Trường cao đẳng Sư phạm Tây Ninh tiền thân là Trường trung học Sư phạm Tây Ninh ra đời từ tháng 5.1975 nhằm đào tạo giáo viên cấp tiểu học. Năm 1991, trường này sáp nhập với Trường sư phạm Mẫu giáo của tỉnh để thực hiện chức năng đào tạo, bồi dưỡng giáo viên tiểu học và mẫu giáo. Tháng 9.1993, Trường trung học Sư phạm Tây Ninh lại sáp nhập vào Trường cao đẳng Sư phạm Tây Ninh. Hầu hết giáo viên của Trường trung học Sư phạm cũ được tập hợp thành Khoa Giáo dục tiểu học với nhiệm vụ đào tạo và bồi dưỡng giáo viên tiểu học. Từ năm học 1995-1996 trở về trước, Khoa chỉ đào tạo giáo viên tiểu học các hệ 9+3, 12+1, 12+2. Từ năm học 1996-1997, bắt đầu đào tạo thêm giáo viên tiểu học có trình độ cao đẳng và ngành học này gọi là Giáo dục tiểu học. Do tính toán không hợp lý, vừa đào tạo hệ 12+2 vừa đào tạo hệ cao đẳng nên nhiều giáo sinh, sinh viên ra trường… không có chỗ dạy! Sau đó, việc đào tạo giáo viên tiểu học tạm ngưng mà chỉ tập trung vào bồi dưỡng những giáo viên “dưới chuẩn”. Đến năm 2008, trường tuyển sinh trở lại ngành Giáo dục tiểu học. Do nhiều nguyên nhân, năm học 2008 - 2009, chỉ tiêu được giao của ngành này là 40 nhưng chỉ tuyển được 26- tính cả 3 giáo sinh thuộc diện cử tuyển. Từ năm 2009, số thí sinh đăng ký dự thi vào đây cứ tăng dần để đến năm 2013, 2014 đã thực sự tạo thành “cơn sốt”.

Hiện nay, cả nước chỉ còn 35 trường cao đẳng sư phạm. Thực tế cho thấy, do đào tạo không có kế hoạch, nhu cầu giáo viên các cấp học đã bão hoà. Trong lúc đó, các trường đại học Sư phạm và các khoa Sư phạm của các trường đại học cũng lao vào đào tạo giáo viên tiểu học, mầm non… Mảnh đất của cao đẳng Sư phạm cứ bị thu hẹp dần, bởi theo tâm lý số đông người- cao đẳng sao bì nổi với đại học? Vì thế năm 2008, khi được tiếp tục đào tạo ngành Giáo dục tiểu học, Trường cao đẳng Sư phạm Tây Ninh gặp rất nhiều khó khăn. Năm đó trường chỉ tuyển được 26/40 chỉ tiêu ngành này. Năm 2009 có khá hơn nhưng cũng chỉ được 37/40 với chất lượng đầu vào khá thấp. Đến năm 2010, tình hình được cải thiện. Địa bàn tuyển sinh của giáo dục tiểu học là các huyện Trảng Bàng, Dương Minh Châu, Tân Châu, Tân Biên. Số hồ sơ đăng ký dự thi là 392 cho 80 chỉ tiêu, song thực tế chỉ tuyển được 79 và đến khi ra trường còn 77. Năm 2011, hồ sơ đăng ký và số dự thi không nhiều nhưng lại tuyển được 90/80 chỉ tiêu. Năm 2012, chỉ tiêu là 120, số hồ sơ nộp vào 398 và nhập học là 128. “Cơn sốt” bắt đầu có dấu hiệu từ năm 2013- chỉ tiêu 40 nhưng số hồ sơ đăng ký lên đến 600, số dự thi cũng hơn 400. Năm 2014 tình hình mới “sốt” thật sự. Chỉ tiêu được tuyển là 80, hồ sơ nộp vào là 1.234 và số dự thi chính thức là 1.066. Nếu so với 1.895 hồ sơ của toàn trường (cho 400 chỉ tiêu) thì số hồ sơ vào ngành Giáo dục tiểu học chiếm hơn 56%.

Đi tìm câu trả lời

Trước đây, phần đông học sinh tốt nghiệp THPT dự thi đại học, cao đẳng chủ yếu là theo… phong trào, dựa trên cảm tính, hoặc theo ý muốn của gia đình... Rất nhiều học sinh không tự biết được năng lực, sở trường của mình mà chỉ nghe theo bạn bè, hoặc có tâm lý chạy theo các ngành học thời thượng. Có khi thi đậu, vào học rồi mới vỡ lẽ ra- không phù hợp với mình. Có cố cầm cự thì ra trường xong cũng... thất nghiệp. Điều này gây tốn kém, rất nhiều cho gia đình và xã hội. Trong thời gian gần đây, nhờ sự nỗ lực của ngành giáo dục, đặc biệt là sự tác động của các phương tiện truyền thông, việc lựa chọn ngành nghề của học sinh đã có tiến bộ hơn. Các bậc cha mẹ cũng có ý thức hơn về việc lựa chọn nghề nghiệp của con em mình. Quy định nộp lệ phí dự thi cũng giúp giảm thiểu được tình trạng “hồ sơ ảo”. Vì thế, hiện tượng “cơn sốt” ngành Giáo dục tiểu học của Trường cao đẳng Sư phạm Tây Ninh trong mùa tuyển sinh năm nay chắc chắn phải có lý do. Trước hết, có thể thấy rằng việc Bộ Giáo dục - Đào tạo mở rộng các khối thi cho ngành học này là cần thiết. Khi lựa chọn thi vào hầu hết các ngành khác, học sinh chỉ được dự thi một khối. Nhưng thi vào ngành Giáo dục tiểu học thí sinh có thể chọn một trong bốn khối thi: A (Toán - Lý - Hoá), -A1 (Toán - Tiếng Anh - Lý), D (Toán - Tiếng Anh - Ngữ văn), C (Ngữ văn - Lịch sử - Địa lý). Như thế, ngành học này không quá “kén chọn” và cũng không có sự đòi hỏi quá cao, phù hợp với thực tế đa số học sinh chỉ có trình độ trung bình hoặc trên trung bình.

Đối với ngành sư phạm, lựa chọn thi vào đại học để trở thành giáo viên THPT đương nhiên là khó hơn. Hệ cao đẳng đào tạo các loại hình giáo viên cho các cấp học THCS, tiểu học, mầm non. Giáo viên tiểu học là công việc phù hợp với đa số học sinh nữ bởi dạy mầm non thì quá vất vả, dạy THCS cũng không phải là lựa chọn hấp dẫn. Rất nhiều giáo viên cho rằng dạy tiểu học là vừa sức nhất mà học sinh tiểu học cũng là đối tượng… đáng yêu nhất!

Các cô giáo tương lai vui mừng với kết quả học tập xuất sắc.

Một yếu tố cần được đề cập là chất lượng đào tạo của Khoa Giáo dục tiểu học. Từ khi bắt đầu mở lại ngành học này, tập thể cán bộ giáo viên của Trường cao đẳng Sư phạm Tây Ninh đã có nhiều cố gắng và quyết tâm không nhỏ. Đội ngũ giảng viên của Khoa hầu hết là thạc sĩ, giàu kinh nghiệm, nhiệt tình, có trách nhiệm cao. Nhờ chất lượng đào tạo được nâng lên và nhu cầu giáo viên tiểu học đang có nên hơn 95% sinh viên của các khoá 33, 34, 35 ra trường đều có việc làm. Một số tham gia dự tuyển và được tuyển dụng ở thành phố Hồ Chí Minh, một số xin vào các ngành nghề khác. Trong tình hình hiện nay, khi mà cả nước có khoảng 1,045 triệu người thất nghiệp, 162.000 người trong số đó có trình độ từ đại học trở lên (số liệu của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), thì tỷ lệ sinh viên ngành Giáo dục tiểu học ra trường có việc làm như thế là đáng mơ ước. Cũng cần nói thêm rằng ngày nay học sinh và phụ huynh học sinh đã có phần thực tế hơn. Học ở Tây Ninh đỡ tốn kém, đỡ phải lo lắng nhiều hơn so với học ở ngoài tỉnh mà khi ra trường lại nhiều cơ hội việc làm hơn, đó chính là ưu tiên số một khi chọn lựa.

Đôi điều suy ngẫm

Qua hiện tượng “cơn sốt” nói trên cũng gợi ra cho các cấp quản lý, giáo viên và xã hội nhiều điều đáng suy ngẫm. Việc rất đông thí sinh dự thi vào trường sư phạm là điều đáng mừng nhưng thực tế cũng đặt ra yêu cầu: sắp xếp, cải tổ lại mạng lưới các trường sư phạm, đầu tư cơ sở vật chất và lực lượng để đào tạo một đội ngũ có chất lượng cao là việc phải làm trước tiên. Các cơ sở đào tạo không nên chạy theo số lượng mà phải chú ý đến chất lượng, đó mới là điều quyết định sự “sống còn”. Phải làm, làm tích cực thì sẽ có kết quả và khi đó “hữu xạ tự nhiên hương” là lẽ đương nhiên. Đã đến lúc nói không với việc chạy theo phong trào, các bậc phụ huynh và học sinh cũng cần phải thực tế hơn, để cân nhắc thận trọng, kỹ lưỡng khi lựa chọn ngành nghề, giảm bớt khó khăn cho gia đình và cho xã hội. Đối với Khoa Giáo dục tiểu học của Trường cao đẳng Sư phạm Tây Ninh, “cơn sốt” trên là một tín hiệu vui nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức, điều đáng lo nhất là sự hụt hẫng về đội ngũ. Cuối năm học 2014 - 2015 có tới 3 giảng viên nòng cốt nghỉ hưu trong khi giáo viên mới thì rất khó tuyển. Làm thế nào để duy trì được chất lượng đào tạo? Câu hỏi không hề dễ!

DIỆU MAI